Saz Notaları
Saz notaları,
kısa ve uzun sap sazlarda birbirinden farklı yerlere konumlanmıştır.
Çünkü aynı türküyü uzun ve kısa sap sazlarda farklı notalardan
çalabilirsiniz. Saz notaları da kendi içerisinde
farklılıklar oluşturmaktadır. Bazı türkülerde az nota ile melodiler
üretilirken bazı şarkılarda uzun ve meşakatli zor notalar ortaya
çıkmaktadır. Türkü dinlemeyi ve söylemeyi seven insanların ömürleri
boyunca içlerinden en az bir kez geçirdikleri güzel eylem. Üstelik aile
türkü dinlemeyi seviyorsa en basitinden annen bile evde temizlik
yaparken türkü söylüyorsa ve sen o güzel kadının sesiyle henüz on
yaşındayken bile hayallere dalabiliyorsan bağlamaya ne kadar uzak
olabilirsin? Sazın çıkardığı sesin güzelliğine, etkileyiciliğine ne
kadar ilgisiz kalabilirsiniz? Tabi ki de çok fazla değil, belirli bir
zamandan sonra heyecanla birlikte büyük bir hevesle saz çalmayı öğrenmeye çalışacaksınız.
Saz Nasıl Çalınır?
Saz nasıl çalınır
? sorusuna saz ile ilgilenen ya da merak salan hemen herkes cevap
aramaktadır. Bilirsiniz bizim insanımız hem çabuk olsun hem hızlı olsun
:) ister. Saz nasıl çalınır hakkında bir çok temel bilgi ve detaylı
eğitim videolarını sizler için bir araya getirmeye çalışacağız. Müzik aletleri,
kuşkusuz ki gönülden sevilerek icra edilebilir. Eğer türk halk müziğini
seven biriyseniz, daha kolay çalacağınız ve daha çok seveceğiniz bir
eylem olacaktır bağlama çalmak. Öyle ki saz saatlerce diziniz üstünde
olacak, onu kendi çocuğunuzu dizinize oturtur gibi alıp dokunursunuz,
seversiniz. Zaten bağlama ustaların da dediği gibi sevmek lazım
bağlamayı. Bu topraklarda, yüzlerce yıldır, anadolunun her köşesinde
çalınan bir enstrümanı sizin de çalmanız, çalmaya gayret etmeniz ayrı
bir mutluluk kaynağıdır zaten. Asıl konumuza gelecek olursak saz nasıl
çalınır? Öncelikle doğru tutuşu öğrenmeniz gerekir. Bağlama klavyesi sol
omuz hizasında olmalı, sağ kolunuz ile gövdeye çok hafif bir baskı
uygulayarak bağlamayı sol ele gerek kalmadan taşıyabilmelisiniz. Eğer
bağlamanın yükünü sol elinize verirseniz parmaklar hareket ettiğinde
kendinizi kısıtlamış olacaksınız. Daha sonrasında saz notaları
öğrenmeniz gerekecektir. Saz notalarını öğrenmek için en iyi tavsiye bir
saz eğitmeninden destek almanız olacaktır. Saz notalarını en iyi ve en
hızlı şekilde ancak bir saz eğitmeninden öğrenebilirsiniz. Elbette ki
daha farklı yollarla da öğrenebilirsiniz evde de bireysel çalışarak saz
öğrenebilirsiniz. Evde saz öğrenmek eğer doğuştan bu işe yetenekli
değilseniz ya da daha önce herhangi bir eğitim almadıysanız biraz zor
olabilir çünkü her enstrümanda olduğu gibi bağlama çalmak biraz yetenek,
biraz heves, biraz çalışma ve birazda yetenek isteyen bir eylemdir. Çok
fazla pratik yapmak ve mümkünse saz çalmayı bilen birisinden saz
öğrenmek saz çalmayı öğrenme sürenizi kısaltacak Dinlendikçe meste
koşulan ezgilerin, iki sade dizesiyle olsun tüyleri diken diken eden
türkülerin sesini bazen taklit etmek, bazen de tekrar yorumlamak sizi
saz çalmaya daha çok yöneltecektir.
Youtube üzerinden de nota
eğitimi ve saz eğitimi veren birçok video kanal bulabilirsiniz. Bu
kanallar sayesinde doğrudan yüz yüze görüşülen bir eğitmen kadar etkili
olmasa da bazı basit yöntemleri öğrenmenizde yardımcı olacaktır. Bazı
destek platformları da size saz eğitiminde, nota bilgilendirmesinde,
hangi sazın sizin için uygun olduğuna, saz hakkındaki temel bilgiler ve
özellikler konusunda yardımcı olacaktır. Bir tavsiye daha verecek
olursak bağlama ilk birkaç kez elinize almanızda yapamam, çalamam
hissine kapılıp bırakmayın. Zor olduğunu düşünerek vazgeçmek hevesinizin
kursağınızda kalmasına neden olacaktır. Bağlama çalmak için gerekli
özelliklerden biri de sabırlı olmaktır. Gerçekten sabreden ve mantığını
kavrayan bir insanın kısa süre içinde bağlama çalmayı öğrenmesi oldukça
kolaydır. Yani saz çalmayı öğrenmenin birçok yöntemi vardır içinizde saz
çalmayı öğrenmek için heves ve biraz yetenek varsa saz çalmayı öğrenmek
sizin için çokta zor olmayacaktır.
Saz Öğrenme Teknikleri
Saz öğrenme
teknikleri, başta zor gelse de zamanlar öğrenme başladığında çok daha
kolay gelmektedir. İster istemez nota yerleri, tartımlar ve süreler
ezberinize girmektedir. Bu noktada doğru öğrenme icranın geleceği için
oldukça önemlidir. Bağlamada akort yapmak için farklı düzenler
kullanılır. Bağlama düzenleri tellerin (Alt, Orta, Üst) arasındaki ses
farkı belirtir. Telli çalgılardan
olan Bağlamada sıkça bağlama düzeni ve kara düzen kullanılır. Bağlama
düzeni genel olarak kısa sap bağlamada kullanılır. Kara düzen ise genel
olarak uzun sap bağlamada kullanılır.
Bağlama Düzeni
• La (Alt Tel)
• Re (Orta Tel)
• Mi (Üst Tel)
Misket Düzeni
• La (Alt Tel)
• Re (Orta Tel)
• Fa (Üst Tel)
Kara Düzen
• La (Alt Tel)
• Re (Orta Tel)
• Sol (Üst Tel)
Müstezat Düzeni
• La (Alt Tel)
• Re (Orta Tel)
• Fa (Üst Tel)
Saz Modelleri
Saz modelleri uzun sap ve kısa
sap olmak üzere farklı çeşitlerdedir. Uzun sap sazların ses çeşitliliği
ve hareket alanı daha fazla olduğundan yeni başlayanlara genel olarak
uzun sap saz tercih etmeleri tavsiye edilir.
Yorumlar
Yorum Gönder